Kitap Yorumu- Beni Asla Birakma

Uzun zaman once cok sevdigim bir arkadasim hediye etmisti. Huzunlu oldugu icin Fuat dondukten sonra okumayi planladigim kitaplardandi. Adina bakarak, icinde bulundugum ruh halinin de etkisiyle bir geminin ardindan aglayarak mendil sallayan bir kadinin hikayesi gibi geliyordu biraz. Okumadigim iyi olmus, ruhum zaten calkalanirken bu kitabin yarattigi sisli havayi kaldirmam zor olabilirdi ama kitabin konusunun benim dusundugumle ilgisi yokmus. Hatta ismi oyle dusundurse ve icinde ask olsa da bir ask romani degilmis.

Kitabin yazari Kazuo Ishiguro. Babasinin isi nedeniyle 5 yasinda Japonya'dan Ingiltere'ye tasinip egitimini orada tamamlayan Japon bir yazar. Bu kitap da yazildigi yil Time dergisi tarafindan ingilizce yazilmis en iyi 100 kitaptan biri secilmis. Daha once ayni yazarin Avunamayanlar kitabini okumus ve onunla ilgili yorumumumu da surada yapmistim.

1. tekil sahis anlatiyor kitabi. Kathy H. . 12 yildir bakiciyim, biliyorum uzun diyeceksiniz gibi bir girisle basliyor bizle konusmaya. Bakicilik nedir, 'bagiscilar' ile ne kast ediyor, kime bakiyor anlamiyoruz ilk anda. Anlatma kaygisinda degil Kathy. Kendi bugununde durmus, gecmisini aniyor. (onunun bugunu bizimkinde uzun yillar sonra ama kitap bir bilimkurgu havasinda yazilmamis) Zamanda gidip gelerek. Yillar sonra karsilastigi Tommy ve Ruth la beraber egitildikleri Hailsham'i anlatiyor. Hailsham, ogrencilerinin dunyaya tamamen kapali olarak 'gozetmenler' tarafindan egitildikleri, spor ve sanata cok onem verilen, ogrencilerin cok sik araliklarla saglik kontrolunden gectigi bir 'okul'. Okudukca goruyorsun ki Hailsham'daki ogrencilerle ilgili 'ozel' bir durum var, onlari 'ozel' yapan birsey. Ne oldugunu anlatma derdinde degil Kathy. Ya da okulda onlara da yapildigi gibi hersey 'hem anlatiliyor hem anlatilmiyor'. Ama eger sonuca odakli bir okuyucu degilseniz kitaba sizi ceken bunun meraki falan olmuyor. Onlar icin hayat nasil aktiysa o akisi hissettiriyor yazar bence okuyucuya. Ayni bilinc seviyesi, ayni derecede hem herseyi bilir gibi hem hicbir sey bilmez gibi hissetme hali, ayni sekilde akintiya kapilmis suruklenmek ve birsey yapamamak hatta yapmaya calismamak.

Kitabi bana oneren arkadasim Hande, olanlara mudahale etmek istegi duydugunu, kaderlerini degistirmelerine yardimci olmak istedigini soyledi. Eksisozlukteki yorumlara baktigimda kitaptan cok film konusulmustu, sanirim film daha bilimkurgu tarzinda yapilmis ve yorumlarin cogu onlari silkeleyip 'kacis'a yoneltmek arzusuyla ilgiliydi. Bende ise hic boyle bir duygu olusmadi. YKY yayinlarindan cikan kitabin arka yazisinda yazildigi sekliyle kitap 'yikima goturecegini bile bile kendi kaderini kabullenenlere odaklanmis'. Ben de onlarla beraber kabullendim okurken, mudahale edilemezdi, edilmemeliydi, onlar gibi suruklendim ben de. Belki de o yuzden bu kadar derin izler birakti icimde.

Mutlaka okunmali diyorum. Naif, derin, karakterler cok guzel irdelenmis ve Murat Belge'nin yorumuyla ("Beni Asla Bırakma"da bir anlamda hiç siyaset yok; ama) bir anlamda tepeden tırnağa siyasi. (su adreste Murat Belge'ninki dahil 3 elestiri var aman dikkat Hande Ogut'unki yogun spoiler iceriyor)

Kazuo Ishiguro
Beni Asla Birakma
Ceviren Mine Haydaroglu
YKY
271 sayfa